Poprzednie pytania https://www.kulinski.navsim.pl/art.php?id=4104&page=0  zadane Jackowi Guzowskiemu sprowokowały kolejne – tym razem zadane przez Tomka Konnaka. Jak widać temat jest ważny, obszerny i zaciskający pętlę rygorów na szyi.  Jachtowi globtrotterzy – czytajcie uważnie. 

Może nawet – drukujcie lub zapiszcie na pendrive.

Gdy tak sobie to czytam, nachodzi mnie konkluzja – jak to dobrze, ze ja już nie żegluję. 

Z każdym rokiem będzie gorzej.

Żyjcie wiecznie !

Don Jorge

--------------------------

Drogi Jerzy,

Poniżej odpowiedź na pytanie z 10.01.2024r, zadane przez Tomasza Konnaka 

Pozdrowienia serdeczne

żyj wiecznie

Mam pytanie o odpady w dłuższych trasach. Czyli opakowania różne, puszki, słoiki, bardzo różne opakowania plastikowe. Jest tego zazwyczaj dużo, często są mokre od jedzenia.

Trzeba sobie z nimi radzić, gdzieś je zbierać, ale mnie ciekawi najbardziej planowanie zapasów żywności (ależ też chemii różnej) właśnie pod kątem optymalizacji odpadów.

Np. 30 weków z mięsem brzmi super, ale potem trzeba te weki, już puste, jakoś zachować. Umyć, wyczyścić, spakować. Inne?

Ogólnie chodzi mi o problem śmieci na jachcie.

Pozdrawiam

Tomasz

Dziękuję Tomaszowi, za zwrócenie uwagi na istotny aspekt przygotowań do rejsu. Pominąłem go gdyż przyjąłem taką metodykę postępowania z zapasami, że sam w zasadzie nie zauważam już tego problemu.

Pomogły mi w tym przepisy obowiązujące na wodach terytorialnych USA, gdy planowałem je odwiedzić.. Na wodach USA, na jachcie powinien znajdować się podpisany przez skippera egzemplarz „Waste Management Plan” oraz wydrukowana „plakieta”, zgodna z Aneksem nr V do Konwencji MARPOL – więcej na ten temat w części końcowej.

. 

Gospodarka odpadami jest ważna ze względu na obowiązujące przepisy, ale przede wszystkim naszą, jako użytkowników mórz, świadomość ekologiczną i odpowiedzialność za czystość środowiska.  

 .

Proces „gospodarowania odpadami” zaczyna się na długo przed rozpoczęciem rejsu – już na etapie planowania zaopatrzenia jachtu a później podczas zakupów. Trzeba uruchomić wyobraźnię i spróbować przewidzieć, jak stopniowe zmniejszanie ilości zapasów na jachcie przełoży się na zwiększanie objętości odpadów, które trzeba przecież odpowiednio posegregować i gdzieś przechować, zanim zostaną zutylizowane w porcie.  Nawiasem mówiąc, z utylizacją bywa różnie. Np. w USA, podczas odprawy, trzeba wybrać firmę, która odbierze worki z odpadami i zutylizuje je za opłatą, która wcale niska nie jest. Z kolei na Wyspach Bahama, tubylcy bardzo niechętnie patrzą na worki z odpadami przypływające wraz z jachtem, bo sami mają z tym duży problem. Na odwiedzonym przeze mnie w 2015r Wielkim Abaco, miejscowi wydzielili plac po zawietrznej stronie wyspy, gdzie gromadzili i palili odpady. Ani nie wyglądało, ani nie pachniało to dobrze. Świadomość ekologiczna szybko rośnie, więc mam nadzieję, że do dzisiaj ten aspekt wyspiarskiego życia również uległ poprawie.
W europejskich marinach, w opłacie postojowej, znajduje się m.in. koszt utylizacji odpadów, więc zawsze jest gdzie umieścić posegregowane śmieci.

 .

Wracając do planowania zakupów i gospodarki odpadami na s/y „Eternity”:

Głównymi składnikami odpadów są:

·      Opakowania szklane – Unikam kupowania jakichkolwiek zapasów w opakowaniach szklanych, więc na pokładzie mam w zasadzie wyłącznie słoiki z pasteryzowanym mięsem, które „mieszkają” w mesie, w małej bakiście pod koją. Ich rozmiar dobrany został do wysokości bakisty – 30 słoików 0,7l szczelnie ją wypełnia, zapobiegając przemieszczaniu się podczas żeglugi. Każdy słoik owinięty jest dodatkowo folią „bąbelkową”. Słoik, po opróżnieniu z zawartości i przepłukaniu, wraca na swoje miejsce. W trakcie wielomiesięcznej wyprawy, podczas postoju w portach, są „naprawiane” – czyli wyparzane, a zawartość uzupełniana nową i pasteryzowana;

·      Odpady metalowe i plastikowe i  butelki PET – po opróżnieniu są prasowane i umieszczane w „żółtym” worku przeznaczonym na odpady plastikowe i metalowe.

·      puszki - np. po fasoli, kukurydzy czy pomidorach, po opłukaniu, prasowane są metodą „z buta”, choć dużo skuteczniejsze byłoby zastosowanie prostej praski, w którą zamierzam wkrótce wyposażyć swój kambuz.

·      opakowania foliowe - np. po ryżu, makaronie, kaszy, soli, cukrze, kisielkach  itp. Wszystkie te produkty opakowane są folią, ponieważ przed wniesieniem na jacht pozbywam się opakowań kartonowych i porcjuję je przy pomocy domowej zgrzewarki z funkcją „vacuum”. Każdy woreczek jest opisany „permanentnym” pisakiem a zapasy rozmieszczane są na jachcie zgodnie z „listą sztauerską”. Jeśli nie zrobimy listy, błyskawicznie zapomnimy gdzie „utkaliśmy” poszczególne woreczki.

.

Jak z powyższego wynika, podczas kilkutygodniowego „przelotu” oceanicznego, wolumen odpadów składa się głównie ze sprasowane butelek PET, sprasowanych puszek i opakowań foliowych, gromadzonych w jednym 90l worku, który rzadko wypełnia się do końca i przechowywanym w kabinie rufowej.

O odpadach „niebezpiecznych” nie wspomniałem, ponieważ np. zużyty olej silnikowy, po wymianie, którą robię sam ale zawsze w marinie, utylizuję w  wydzielonych pojemnikach wskazanych przez obsługę. Zużyte baterie u mnie nie występują – używane są wyłącznie baterie „reachargable” – o ile to tylko możliwe doładowywane z paneli solarnych. Odpadki pozostałe, gromadzone w odrębnym worku, zajmują objętość „pomijalną”. 

.

Jeśli chodzi o "chemię różną", to jedyną chemią jaka trafia za burtę na otwartych wodach, jest płyn do zmywania naczyń, którym jest rodzimy, biodegradowalny, "Ludwik ekologiczny", dostępny np. na Allegro.

. 

Dla zainteresowanych pogłębieniem tematu, pozwolę sobie zwrócić uwag na uregulowania prawne. W Rzeczpospolitej Polskiej sprawy ochrony wód morskich przed zanieczyszczeniami reguluje "Obwieszczenie Marszałka Sejmu RP r o wprowadzeniu jednolitego tekstu ustawy z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki" z dnia 17.04.2023, (Dz. U. 2023 poz. 1072).

Tekst jednolity:  https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001072/T/D20231072L.pdf ).

Uregulowania Ustawowe respektują postanowienia umów międzynarodowych, które zostały przez RP ratyfikowane:

a) Międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, 1973 r., sporządzonej w Londynie dnia 2 listopada 1973 r., zmienionej Protokołem uzupełniającym sporządzonym w Londynie dnia 17 lutego 1978 r. (Dz. U. z 1987 r. poz. 101, z późn. zm. oraz Protokołem uzupełniającym sporządzonym w Londynie dnia 26 września 1997 r. (Dz. U. z 2005 r. poz. 1679 i 1680), zwanej dalej „Konwencją MARPOL”, 

b) Konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzonej w Helsinkach dnia 9 kwietnia 1992 r. (Dz. U. z 2000 r. poz. 346), zwanej dalej „Konwencją Helsińską 1992”, 

c) Konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu mórz przez zatapianie odpadów i innych substancji, sporządzonej w Moskwie, Waszyngtonie, Londynie i Meksyku dnia 29 grudnia 1972 r. (Dz. U. z 1984 r. poz. 46 i 47 oraz z 1997 r. poz. 300 i 481), zwanej dalej „Konwencją o zatapianiu”, 

d) Międzynarodowej konwencji w sprawie kontroli szkodliwych systemów przeciwporostowych na statkach, podpisanej w Londynie dnia 5 października 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. poz. 851 i 852 oraz z 2022 r. poz. 2636), zwanej dalej „Konwencją AFS”, 

e) Międzynarodowej konwencji o kontroli i postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi i osadami, 2004, sporządzonej w dniu 13 lutego 2004 r. w Londynie, zwanej dalej „Konwencją BWM”;   

 .

„Annex nr V – Regulations for the Prevention of Pollution by Garbage from Ships”,  „Regulation nr 9 -  Placards, garbage management plans and garbage record-keeping”, zobowiązuje każdy statek, w tym również jednostki rekreacyjne od długości 12m (40 stóp) do posiadania na pokładzie podpisanego przez kapitana tzw. „Waste Management Plan” (przykład: http://www.safeguardmarine.com/images/waste_management_plan.pdf) oraz wydrukowanej plakietki („Placard”), przedstawiającej w formie tabelarycznej, sposób postępowania z odpadami. Przykładową „placard” można zobaczyć tu: https://www.marinelite.gr/training-and-safety-posters-and-booklets/custom-made-posters/revised-marpol-annex-v-discharge-provisions-2017-22-0074/  (na wodach USA obowiązek posiadania „placard” mają już jachty od 26 stóp długości).

. 

Na potrzeby Załącznika nr V (Annex nr V) wyznaczono obszary specjalne, gdzie obowiązują szczególne, zaostrzone, przepisy dotyczące zapobieganiu zanieczyszczeniom. Są to: Morze Śródziemne, Morze Bałtyckie, Morze Czarne, Morze Czerwone, Morze Północne, Zatokę Perską, Antarktykę 
i obszar Karaibów wraz z Zatoką Meksykańską.

Załącznik: "Placard" zgodny z Annex nr V

.

Pozdrawiam.

Jacek